قدس آنلاین: در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، سه اصل اساسی وجود دارد ؛این سه اصل عبارت هستند از عزت ، حکمت و مصلحت . 

عزت مقوله‌ای بسیار مهم در هویت ملی ایرانیان به حساب می‌آید . از دیرباز کشور ایران جایگاه مهمی در جغرافیای جهان داشته است و به واسطه موقعیت ژئوپولیتیک خاص، فرهنگ راهبردی ویژه و منابع و ذخایر طبیعی به یکی از کشورهای تأثیر گذار جهان در نظام بین‌الملل بدل گردیده است . 

بنابراین مردم ایران انتظار دارند که مجریان  و سیاستگذاران خارجی کشور، اهتمام ویژه‌ای به حفظ شأن و منزلت آنها در صحنه جهانی نشان دهند. 

از طرفی انعطاف و مصلحت اندیشی هم اصل مهمی در دیپلماسی و در تعامل با کشورهای جهان به حساب می‌آید . این عنصر در قالب اصل مصلحت ، در منظومه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران منظور گردیده و در بزنگاه‌های حساس تاریخ پس از انقلاب، مصلحت کشور در روابط بین‌الملل اعمال شده است. 

اما اینکه تشخیص داده شود در کدام مورد در سیاست خارجی باید برای حفظ عزت ایستادگی کرد و در طرف مقابل در چه مواردی باید مصلحت را اولویت داد ، وابسته به اصل حکمت است . 

در قضیه برجام به نظر می‌رسد دستگاه سیاست خارجی، حکمت لازم را در توازن بین مصلحت و عزت به کار نبرد. اگر قرار بود آمریکا همه تحریم های سه سال اخیر را علیه کشور به کار بندد، حفظ دستاوردهای هسته‌ای پیش از برجام و تن ندادن به قراردادی که آمریکا از آن به راحتی عدول کرد، منفعت ملی ما را بیشتر تأمین می‌‍نمود.

در روابط بین الملل ، اولین نکته این است که هیچ کشوری اعم از غربی و شرقی قابل اعتماد نیست و کشورها بر اساس اصول دیپلماسی بایستی منافع ملی خود را در مواجهه با دیگر کشورها اعاده کند. اعتماد و خوش بینی به هر کشوری به خصوص آمریکا که سابقه روابط استثماری آن با غالب کشور های دنیا و از جمله کشور ما مسجل شده است، سم مهلکی است که نتایج فاجعه باری در آینده به وجود خواهد آورد . 

تجربه برجام نشان داد که در دیپلماسی با قدرت‌های بزرگ، مقاومت و برخورد از موضع قدرت نتایج بسیار مؤثرتری از سازش و تعامل خوش بینانه خواهد داشت. 

در مذاکرات دور جدید برجام ، وزارت خارجه ایران با تجربه‌ای تلخ اما ارزشمند از اعتماد به قراردادهای بین المللی و سازش با غرب در اختیار دارد. هرچقدر درس گرفتن از این تجربه می‌توان چراغ راه پیش روی باشد، بی‌اعتنایی به آن و تکرار اشتباهات گذشته مهلک و زیان آور خواهد بود . 

سازمان‌های بین‌المللی از جمله آژانس بین المللی انرژی هسته‌ای، شورای امنیت و امثال آن، همگی تحت سلطه و نفوذ. ایالات متحده هستند بنابراین خوش بینی به نهادها و وعده‌های آنها، به همان میزان اعتماد به دولت‌های خارجی خطرناک خواهد بود. 

اخذ ضمانت‌های اجرایی لازم و مجاب کردن طرف‌های مقابل به اینکه در صورت عدول از تعهدات خود در برجام، واکنش ایران شدید و قاطع خواهد بود، در پایبندی آنها به توافقات حاصل شده، مؤثرتر از ضمانت‌های روی کاغذ و یا شفاهی است. 

جمله کلیدی اوباما قبل از برجام مبنی بر اینکه اگر می‌توانست تمام پیچ و مهره صنعت هسته‌ای ایران را از هم منفک خواهد کرد، نشان می‌دهد که آمریکا اگر بتواند کشورهایی مثل ایران را از تمام حقوق حقه خود باز خواهد داشت. بنابراین قدرت منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران و توان این کشور در تغییر معادلات منطقه ای و بعضا جهانی ، بازدارندگی لازم را جهت جلوگیری از زیاده خواهی غرب فراهم خواهد آورد . 

در سال های اخیر به نظر می‌رسد شخصیت قاطع رهبری، اقتدار نیروهای مسلح و البته مقاومت ملی و نجابت و صبر ملت شریف ایران ، بیش از هر دیپلمات و مذاکره کننده‌ای، ضامن مهار دشمنان این مرز و بوم بوده است. امید اینکه در دور جدید مذاکرات برجام، اصل عزت در سایه مقاومت و ایستادگی ملی و درایت مسئولین حفظ گردد و نتایج سودمندی ی برای منافع ملی کشور به بار آورد.

انتهای پیام/